درویش؛ معلم موسیقی

۱۳۰۵: فوت درویش‌خان
«سده‌ی سنگ و الماس» (ضمیمه‌ی روزنامه‌ی «همشهری»)
۶ مرداد ۱۳۹۹
حسین عصاران

اینکه درویش‌‌خان نخستین فوتی تاریخ ایران بر اثر تصادف باشد، مورد شک است؛ اما به هر حال تصادف ساده‌ی درشکه‌ی حامل درویش‌خان با خودرویِ دو تبعه‌ی عراقی و ترک، در میدان منیریه، تن رنجور و به قولِ نی‌‎داوود، فرسوده‌ی درویش‌خان را بی‌رمق کرد.
نوازنده، آهنگساز، موسیقیدان و ترانه‌سُرای چهل‌ساله‌ای که بنا به مستندات، خود را درویش‌خان؛ معلم موسیقی معرفی می‌کرد، در دوران عمر خود جدا از نوگرایی در نوازندگی و تصنیف‌سازی، به خیرخواهی و ظرافت طبع نیز معروف شده بود؛ عضویت و راه‌بری کنسرت‌های انجمن اخوت (به عنوان اولین کنسرت‌های عمومی همدل با جنبش مشروطه)، برگزاری کنسرت‌های خیریه به نفع مال‌باختگان بازار، ایتام و قحطی‌زدگان روسیه، شراکت در چند نوبت از ضبط صفحات موسیقی ایرانی (اولین دوره: تهران، ۱۲۸۴)، (سومین دوره: لندن – ۱۲۸۸) و (پنجمین دوره: تفلیس – ۱۲۹۳) تنها گوشه‌هایی از زندگی او در یکی از پرافت و خیزترین دوران تاریخ معاصر، یعنی باز‌ه‌ی پیش از مشروطیت تا انقراض قاجاریه و تاج‌گذاری رضاشاه است.

پیشنهاد مطالعه: کتاب «باد خزان» (درباره‌ی غلامحسین درویش)
نویسنده: فرهود صفرزاده- نشر «فنجان» – ۱۳۹۵