کشاکش مداوم میان علاقه‌مندان به آموزش موسیقی غربی و دل‌بستگان یاددهی و گسترش موسیقی ایرانی (مصطلح شده به موسیقی ملی) در سال ۱۳۲۵ و با برکناری دوباره‌ی کلنل وزیری از مستند ریاست هنرستان عالی موسیقی و جایگزینی پرویز محمود به اوج رسید.
در این میان روح‌الله خالقی (به عنوان همراه همیشگی کلنل وزیری) که پیش‌تر از این و به عشق اجرای موسیقی ایرانی در قالب ارکسترال در سال ۱۳۲۲ انجمن موسیقی ملی را راه‌اندازی کرده بود، به فکر تأسیس هنرستانی مستقل از هنرستان عالی موسیقی افتاد تا از این راه سلیقه و پسند موسیقایی خود و همفکرانش را در مکان و سیستم مشخص و به دور از سیاست‌های اداره‌ی موسیقی، پی گیری و توسعه دهد.
این چنین و بعد از تصویب اساسنامه مربوط به آن، هنرستان موسیقی ملی در شهریور ۱۳۲۸، به نیت حفظ خصایص موسیقی ملی ایران، بر پایه‌ی صحیح علمی و با حضور اساتیدی چون نصرالله زرین‌پنجه، ابوالحسن صبا، محمود ذوالفنون، حسین تهرانی، جواد و موسی معروفی راه‌اندازی شد. فعالیت‌های این هنرستان در سال‌های پیش از انقلاب با فراز و فرودهای متناوب و مدیریت‌های مختلف ادامه داشت، اما در سال‌های بعد از انقلاب حوزه‌ی فعالیت‌های آن به طور مشخص کاهش یافت. هنرستان موسیقی ملی در هر جایگاه و با هر میزان از بازدهی، میراث عشق هنرمندی پی‌گیر و متعهد به نام روح‌الله خالقی است که در سال‌های آغازین راه‌اندازی این هنرستان، با همسرش در زیرزمین ساختمان کوچک آن زندگی می‌کرد و کف کلاس‌ها را هم خودش جارو و نظافت می‌کرد.

پیشنهاد مطالعه: کتاب «سرگذشت موسیقی ایران»
نوشته‌ روح‌الله خالقی، ناشر: «ماهور»